VWZ-2
In september 1996 is het sociaal en ecologisch woonproject Vernieuwend Wonen Zutphen (VWZ) opgeleverd. Er zijn zoveel belangstellenden voor het project dat er een wachtlijst wordt opgesteld. Eind 1997 neemt iemand van deze lijst het initiatief om andere wachtenden te benaderen met het idee een tweede woonproject te starten. Een groep van ongeveer tien mensen steunt het initiatief, dat de voorlopige naam VWZ-2 meekrijgt.
Nieuwbouw
Er is contact gezocht met de afdeling Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling van de Gemeente om te vragen of en waar in Zutphen een tweede vernieuwend wonen project zou kunnen worden gebouwd. De Gemeente is enthousiast over dit initiatief en zegt dat zo'n project goed past in Leesten-Oost, het nieuwe uitbreidingsplan van Zutphen. Samen met de betreffende gemeente-ambtenaar is daar een plek voor ons project uitgezocht: ver van de N314, hoogspanningskabels en eventuele Betuwelijn, dichtbij openbaar groen en in de eerste fase te bouwen, d.w.z. vanaf oktober 2001.
De heer Sieben van genoemde afdeling kan zich voorstellen dat er bij het bouwen van een nieuwe wijk vanaf het begin samenwerking zal zijn van de stedebouwkundige, de architect, de projectontwikkelaar en de landschapsarchitect. Wij kunnen dan redelijk veel zelf bepalen, te weten:
- de grootte van het project: een geïsoleerde eenheid of een hele wijk;
- hoe er gebouwd gaat worden: vormgeving, ecologische bouw, enz.;
- hoe het project in de rest van de wijk geïntegreerd wordt;
- hoe de integratie met het omringende landschap er uit gaat zien.
Overigens heeft de Gemeente archeologisch onderzoek gedaan in Leesten-Oost. Er zijn in dit gebied woonvormen uit het Stenen Tijdperk aangetroffen. De Gemeente wil iets doen met dit gegeven. Wij kunnen daar mede invulling aan geven.
Vernieuwing
De heer Sieben staat open voor dit project. Hij vindt dat er naast het huisje-boompje-beestje-bouwen ook plek moet zijn voor vernieuwing. "Bouwen met het oog op de volgende eeuw" noemt hij dat. Hij neemt verschuiving waar in:
- gezinsvormen; het standaardgezin maakt langzaam plaats voor andere samenlevingsvormen;
- wonen en werken raken steeds meer geïntegreerd, dus worden er andere eisen gesteld aan het wonen;
- mensen willen hun woonomgeving steeds meer beheersen; het wonen houdt niet meer op bij de voordeur;
- duurzaam bouwen wint meer en meer terrein; ook dit hoeft niet op te houden bij de voordeur. Te denken valt aan het uitlopen van een eco-wijk in een al bestaande c.q. nieuw te maken woonomgeving.
Woningstichting Hanzewonen
Omdat we in ons project zowel koop- als huurhuizen willen, net als VWZ, hebben we alle woningstichtingen in Zutphen gepolst. De meeste blijken te klein voor een VWZ-project; ze hebben te weinig financiële mogelijkheden om 50 huizen te bouwen.
In een later stadium is aan de Triodosbank gevraagd of zij ons kan financieren, en dat blijkt inderdaad zo: voor 15 miljoen gulden wil zij garant staan. Maar het is toch handig om een woningstichting te hebben die de huizen beheert als ze zijn gebouwd.
In het najaar van 1999 wordt duidelijk dat de Gemeente in Leesten-Oost de grond heeft gekocht van projectontwikkelaars die een bouwclaim hebben op de grond. We moeten dus zo wie zo varen onder de vlag van een van deze ontwikkelaars. De beste optie is Woningstichting Hanzewonen: een non-profit instelling die ervaring heeft met Vernieuwend Wonen Zutphen. We zitten dan gelijk vast aan een bepaalde aannemer: Koopmans. Met hem is contact geweest; hij lijkt voor ons oké. De conditie waaronder wij willen samenwerken met Hanzewonen is gelijkwaardigheid.
Vereniging EOS, de naam
Opgericht in september 1999. Wij hebben gekozen voor deze naam omdat zij het prille begin van ons project verzinnebeeldt. Eos staat namelijk voor het morgenrood dat aan het opkomen van de zon vooraf gaat. In ons geval: de voorbereiding die aan de verwerkelijking van ons project vooraf gaat.
Rudolf Steiner zegt het in zijn "Metamorfosen van het zieleleven" heel treffend:
"Dan verschijnt EOS, het morgenrood. Zij gaat aan de zon vooraf. Zij kondigt het licht aan maar draagt het zelf al in zich. Zij is de overgang naar iets dat de nacht overwonnen heeft. Zij roept de mens op overal het juiste te doen en aktief te zijn."
Organisatie
Er is een bestuur en er zijn werkgroepen, voor de woonstraat, voor de hypotheken, voor de fietsenstalling, gemeenschapsvorming, verwarming, de bouw en nog vele andere waarin hard wordt gewerkt om Eos te realiseren. Er zijn maandelijkse ledenvergaderingen, themabijeenkomsten, werkgroepbesprekingen.
Hoe woonderij Eos er uit komt te zien
Hoe woonderij Eos er precies uit komt te zien wordt vooral bepaald door de woonwensen van de leden. In werkgroepen en themabijeenkomsten worden ideeën en mogelijkheden uitgewerkt. Tijdens de maandelijkse ledenvergaderingen wordt allerlei informatie uitgewisseld en besluiten genomen . Ook wordt er ruimte gemaakt om elkaar te leren kennen.
Milieuvriendelijk
Woonderij Eos wil bij het bouwen en wonen ook uitdrukkelijk rekening houden met het milieu door toepassing van milieuvriendelijke bouwmaterialen en te zorgen voor een laag energie- en waterverbruik.
Mensvriendelijk
Het is belangrijk dat mensen zich prettig voelen in hun eigen huis, onder andere door goede geluidsisolatie, verwarming op basis van stralingswarmte, natuurlijke ventilatie, ademende bouwmaterialen, een deels zelf te bepalen indeling van het huis en privacy.
Een woonplek is echter meer dan het eigen huis of de eigen gezinssituatie. Het betreft ook de buren, de autovrije woonstraat, het openbaar groen, een speelplek voor de kinderen, enz. De leden van woonderij Eos willen gezamenlijk al deze aspecten vorm en inhoud geven.
Natuurvriendelijk
De gemeenschappelijke openbare ruimte zal ingericht worden met allerlei soorten planten; planten die prettig zijn voor de bewoners en die nestelgelegenheid en voedsel bieden aan vlinders, vogels en andere dieren. Vegetatiedaken en plekjes voor gierzwaluwen in de dakranden behoren ook tot de mogelijkheden. In de groene woonstraat zullen ook enkele wadi’s liggen. Dit zijn plekken die speciaal gecreëerd worden om het regenwater op te vangen dat dan rustig in de grond kan zakken in plaats afgevoerd te worden via het riool, waardoor een bijzonder ecosysteem kan ontstaan voor de planten en de dieren, het geeft een mooie natuurlijke aanblik, het riool wordt minder belast en het regenwater krijgt een direktere bestemming.